Talas Savaşı-Türkler Açısından Önemi
Türklerin İslam’la tanıştığı ünlü Talas Savaşı’nı mutlaka
duymuşsunuzdur.Araplarla, Türklerin omuz
omuza Çinlilere karşı yaptığı bu muharebenin etkileri ise savaştan daha
önemlidir.
Savaş
Çin’in o zamanki hükamdarı olan Tang Hanedanlığı’nın lideri
Hivang-Çang o zamanki Taşkent’i ele feth etmek için hazırlıklara
başlamıştı.Şaşkent o zamanlar Hanoğulları’nın elinde bulunuyordu.Sefer Çnliler
açısından başarılı geçip Taşkent alındığında Bagatur-tudun (Taşkent’in
hükümdarı) esir alılnarak Çin İmparatoru’na götürüldü ve öldürüldü.Yaklaşan
savaşın sinyalleri verimiş oldu...Efsanevi Talas Savaşı.
Bagatur-tudun’un oğlu Tüen-en intikam için tüm türk
boylarına haber saldı.Ama çağrıya çoğu boy cevap veremedi, çünkü Göktürkler
yeni yıkılmış ve Türkler kendilerini daha toparlayamamıştı.Tüen-en Çinlileri
tek başına yenemiyeceklerinin farkındaydı ve Araplardan yani o zamanki
Abbasilerden yardım istediler.
Çağrıya cevap geldi ve Abbasiler Ziyad Bin Salih
komutanlığında yardıma gedli.Birleşen iki ordu Çin üzerine yürüdü.Ama Çinliler
bu durumdan çoktan haberleri vardı ve hazırlıkları tamdı.
100.000 kişilik Çin ordusu Talas’a geldi ve düşmanları da
orda bekliyordu.Talas Savaşı başlamıştı. Savaş taürdü.Savaşın bitirişi
darbesini son günde Kaluklar yaptı. Düşmanın tram arkasından dolaşarak ağır bir
darbe indirdi ve Çinliler canlarını zor kurtararak kaçtılar.Savaş sonucu ise
Çinliler için tam bir katliamdı.50.000 ölü ve 25.000 esir vardı.
Sonuçları
Talas Meydan Savaşı 3 ulus içinde önemli etkilere
sahiptir.Öncellikle Çinliler, Orta Asya’yı rahat bırakarak uzun bir süre
yaklaşık 1300 yıl boyunca Tiyenşan(Tanrı Dağları)’nın batı tarafıyla
uğraşmadılar böylelikle Batı Türkistan biraz nefes alabildi.
Türk boylarından olan Karluklar ise zaferden 15 yıl kadar sonra(766 yılında) , Orta Asya boyunca
Rahat bir şekilde devletlerini kurup geliştirdiler.Abassiler ve Türkler
arasındaki ticaret gelişmiş ve samimi bir dostluk da ortaya çıkmıştır.
En önemlilerden İslam Türkler arasında tanınmaya
başlamış.Kendi dinlerine yakınlığından dolay İslam kolaylıkla benimsenmiş ve
binlerce Türk İslam’ı dini olarak kabul etmiştir.
Türkler, Çinlilerden öğrendiği kağıt sanatını Araplara
anlattı.Böylelikle ünlü Arap kağıtları Semerkand’tan Akdeniz ve Orta doğuya
gitti sonra ise tüm dünyaya yayılarak kültüre büyük katkı yapmışlardır.Talas
Savaşı bu açılardan Türk,İslam ve Çin tarihi için çok önemli bir
muharebedir.
Post a Comment